خاتم‌کاری

خاتم‌کاری هنر آراستن سطح اشیاء با مثلث‌های کوچکی است که طرح‌های گوناگون آن همواره به‌صورت اشکال منظم هندسی بوده است. این شکل‌های هندسی را با قرار دادن مثلث‌هایی کوچک در کنار هم نقش‌بندی می‌کنند. می‌توان گفت خاتم‌کاری نقشه‌های هندسی تشکیل‌شده از مثلث‌های متساوی‌الاضلاع است که از عاج، استخوان، چوب و مفتول برنج ساخته‌شده و معمولاً به ضخامت دو میلی‌متر در سطح اشیاء چسبانده می‌شوند.

خاتم

جنس و مرغوبیت خاتم

این مثلث‌ها هر چه ظریف‌تر و طرح‌ها و اشکال هر چه منظم‌تر باشند خاتم مرغوب‌تر خواهد بود. از دلایل مرغوبیت و ارزشمند بودن یک کار خاتم بالا بودن کیفیت مواد اولیه به‌کاررفته در آن است. موادی که خاتم‌سازان برای تهیه محصولات خود از آن‌ها استفاده می‌کنند بسیار متنوع هستند. این مواد عبارت‌اند از:

  • چوب‌های گوناگون مانند: فوفل، آبنوس، نارنج و عناب.
  •  استخوان‌های مختلف مانند: استخوان شتر، گاو، اسب
  • عاج
  • صدف
  • مفتول‌های مسی و برنجی
  • در برخی موارد نیز طلا و نقره نیز  برای ساخت به‌کاررفته.

این مواد اولیه را به‌صورت منشورهایی به ابعاد یک تا دو میلی‌متر بریده و با پهلوی هم چیدن آن‌ها طرح‌های مختلف خاتم را به وجود می‌آورند در ابتدا خاتم‌کاری با استفاده از مثلث‌های بسیار بزرگ که پهلوی هم قرار می‌دادند تهیه می‌شد ولی به‌تدریج با پیشرفت ذوق و مهارت هنرمندان ابعاد مثلث‌ها ریزتر و کوچک‌تر شد. به‌هرحال هنر خاتم‌سازی از زمان پیدایش تاکنون تحولات بسیاری داشته است در اصفهان علاوه بر اشیاء تمام خاتم که می‌سازند قسمتی از مصنوعات خاتم را با نقره و میناسازی توأم کرده‌اند. مثلاً جعبه‌های خاتمی که رویه آن را نقاشی مینیاتور کرده ازجمله تولیدات انحصاری خاتم اصفهان است.

ابزار کار خاتم‌کاری

  • گیره فلزی
  • تیز سوهان
  •  چکش
  • گاز انبر
  • اره سیم ساب دار
  • مثلث ساب
  • مغار
  • متر فلزی
  • خط کش ثابت و خط کش تیردار
  • گونیا و پرگار

هنر خاتم دو مرحله دارد:

۱- خاتم‌سازی: که شامل مواردی چون طراحی خاتم، تهیه مواد و مصالح اولیه، ترکیب و ایجاد گل و درنهایت ساخت جسم مکعب  می‌شود.

۲- خاتم‌کاری: که شامل مواردی از قبیل طراحی زیرسازی، طراحی چسباندن لایه‌های خاتم بر روی زیر کار، پرداخت و جلاکاری اشیای خاتم‌کاری هست.

روش ساخت خاتم:

در خاتم‌کاری از چوب درختان مختلفی ازجمله عناب، افرا، نارنج، گردو، آبنوس، فوفل و … استفاده می‌کنند. ناگفته نماند که انواع استخوان نیز به دلیل استحکام و رنگ سفیدی که دارند در ساخت خاتم به کار گرفته می‌شوند. دراین‌بین استخوان شتر، گاو، عاج فیل بیشتر مورداستفاده قرار می‌گیرند. در آخر برای استقامت خاتم ساخته‌شده و مراقبت از آن از فلزات رنگی نظیر نقره و آلومینیوم برای رنگ سفید و برنج برای رنگ زرد استفاده می‌کنند.

شیوه کا خاتم:

شیوه کار به این صورت است که در هنرخاتم ابتدا استخوان یا فلز را به‌صورت منشورهای مثلث القاعده برش داده و آن‌ها را به‌گونه‌ای کنار هم قرار می‌دهند که برش عرضی این مثلث‌های واحد، دارای اشکال هندسی منظم باشد. سپس با سریش برش‌های نازک را بانظم و ترتیب خاصی روی ورقه نازک چوبی می‌چسبانند. پس از خشک شدن، ورقه‌ها را روی اشیای موردنیاز جهت تزئین نصب می‌کنند. در پایان باید.

محصولات خاتم‌کاری صنایع‌دستی ده بازار

  • تابلو خاتم‌کاری با پلاک مسی
  • جا قرآنی خاتم‌کاری رو نقاشی متوسط
  • جاسکه ای شش‌گوش خاتم‌کاری
  •  جعبه جواهر خاتم‌کاری استخوانی تو جیر نقاشی
  • جاقلمی خاتم‌کاری
  • ساعت خاتم مستطیل با صفحه مینا طرح بته‌جقه
  • قندان خاتم‌کاری مسی اصفهان
  • شیرینی‌خوری خاتم‌کاری سایز متوسط
  • و …………………………………..

خاتم‌کاری یا خاتم‌سازی یکی از صنایع‌دستی برجسته ایران به‌حساب می‌آید که در آن سطح چوب مزین به قطعات کوچک مثلثی شکل از جنس چوب ، استخوان یا فلز می‌شود. هنر خاتم‌سازی یکی از هنرهایی است نیاز به‌دقت نظر و تجربه فراوانی دارد. در این صفحه انواع محصولات خاتم ساخته دست هنرمندان اصفهانی جهت انتخاب و خرید ارائه گردیده است. در این بخش به معرفی برخی محصولات این مجموعه هنری می پردازیم.

تابلو خاتم‌کاری با پلاک مسی که در تصویر می‌بینید از شاهکارهای هنری زیباست که در آن نقوشي از گل و مرغ ديده مي‌شوند که روي فلز مس با لعاب قلع قلم‌زني شده‌اند. این تابلو خاتم‌کاری در ابعاد و طرح‌های متفاوت موجود می‌باشد. و انتخاب طرح و سایز بسته به انتخاب شما عزیزان می‌باشد. کلیه سفارشات شما عزیزان پذیرفته می‌شود

تابلو خاتم‌کاری با پلاک مسی
تابلو خاتم‌کاری با پلاک مسی

جا قرآنی خاتم‌کاری رو نقاشی متوسط که در تصویر می‌بینید از جنس چوب درجه‌یک، طرح رو نقاشی و در ابعاد طول و عرض (۲۵*۳۵) سانتی‌متر ساخته‌وپرداخته شده است. این جا قرآنی خاتم‌کاری می‌تواند هدیه‌ای،جذاب، ماندگار، سفارشی و شایسته برای عروس خانم‌های عزیز باشد. این جا قرآنی شیک را باقیمت ارزان و کیفیت عالی سفارش دهید.

جا قرآنی خاتم‌کاری رو نقاشی متوسط
جا قرآنی خاتم‌کاری رو نقاشی متوسط

جاسکه ای شش‌گوش خاتم‌کاری، در ابعاد(۵*۷) سانتی‌متر و طرح اعلاء تو خاتم ساخته‌شده است. این جعبه جواهر خاتم نفیس می‌تواند به‌عنوان دکور روی میز آرایش شما قرارگرفته و یا اینکه محل مناسبی برای جواهرات، کارت، و اشیای قیمتی و باارزش شما باشد. این جاسکه ای خاتم را به‌دوراز حرارت، رطوبت و نور مستقیم آفتاب نگهداری نمایید.

جاسکه ای هشت‌گوش خاتم‌کاری
جاسکه ای هشت‌گوش خاتم‌کاری

 جعبه جواهر خاتم‌کاری استخوانی تو جیر نقاشی در ابعاد بزرگ و رنگ‌بندی منحصربه‌فرد و چشم‌نواز از جنس چوب درجه‌یک و مرغوب ساخته‌شده است. این جعبه خاتم کاملاً دست‌ساز بوده و کیفیت و قیمت آن تضمین‌شده است.

جعبه جواهر خاتم‌کاری استخوانی تو جیر نقاشی
جعبه جواهر خاتم‌کاری استخوانی تو جیر نقاشی

جاقلمی خاتم‌کاری که در تصویر می‌بینید در طرح ترنجی دوبل ساعت دار و در ابعاد طول و عرض (۸.۵ * ۱۸.۵) سانتی‌متر و ارتفاع ( ۹) سانتی‌متر و نیز ارتفاع پایه (۱.۵) سانتی‌متر طراحی و ساخته‌شده است. این جاقلمی جلوه‌گر هنر اصیل ایرانی و نشان‌دهنده‌ی اصالت کامل است که می‌تواند زینت‌بخش میز کار شما باشد.

جاقلمی ترنجی دوبل ساعت دار خاتم‌کاری
جاقلمی ترنجی دوبل ساعت دار خاتم‌کاری

ساعت خاتم مستطیل با صفحه مینا طرح بته‌جقه که در تصویر می‌بینید در طرح رایج بته‌جقه است که به دست توانمند استاد اصفهانی جناب آقای فشار کی ساخته‌وپرداخته شده است. تلفیق هنر خاتم و مینا در این ساعت دیواری خارق‌العاده است. یک انتخاب مناسب و اصیل برای سوغاتی, کادوی خانه نو, هدیه تشکر, کادوی مناسبت‌های تاریخی و هدیه برای دفتر کار است.

ساعت خاتم مستطیل با صفحه مینا طرح بته‌جقه
ساعت خاتم مستطیل با صفحه مینا طرح بته‌جقه

قندان خاتم‌کاری مسی اصفهان که در تصویر می‌بینید از جنس مس خالص اصفهان و در طرح رایج خورشیدی ساخته‌وپرداخته شده است. قابل‌توجه شما دوست داران محصولات خاتم‌کاری که محصول خاتم‌کاری شده در نمونه‌های مختلف موجود است. زمان موردنیاز بنا به سفارش شما عزیزان نیز متغیر است.

قندان خاتم‌کاری طرح خورشیدی
قندان خاتم‌کاری طرح خورشیدی

شما عزیزان می‌توانید برای دیدن سایر محصولات خاتم کاری به صنایع‌دستی ده بازار مراجعه کنید. ما در ده بازار در تلاشیم تا محصولات خاص و منحصربه‌فردی تولید و عرضه کنیم تا به بتوانید محصولی باکیفیت و درجه‌یک را در اسرع وقت و تنها با چند کلیک خریداری نمایید!

۲ دیدگاه

  1. ExoRank ۱۳۹۸-۱۱-۰۸ پاسخ

    Awesome post! Keep up the great work! 🙂

    • ده بازار ۱۳۹۸-۱۱-۱۴ پاسخ

      thanks for your encouragement

گذاشتن دیدگاه

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

X