فیروزه کوبی

 محصولات فیروزه کوب چگونه ساخته می شوند؟

یکی از جذاب ترین صنایع دستی اصیل ایرانی محصولات فیروزه کوب است. گفته می شود قدمت این صنعت جذاب به شصت سال قبل بر می گردد. ریشه این هنر متعلق به مشهد بوده ولی امروزه فیروزه کوبی منحصرا در اصفهان انجام می شود.

 آثار فیروزه کوب چگونه تولید می شوند؟

هنرمندان قطعه ها و تکه های فیروزه اصل را بر روی اشیایی مانند مس، برنج، نقره، ورشو و یا برنز به صورت موزاییکی قرار می دهند و به این شیوه محصولات در خور توجهی را پدید می آورند.

پردازش یک محصول فیروزه کوب عموما طی دو مرحله انجام می شود:

۱-زرگری:

در این مرحله فلز یا شیء مورد نظرکه قرار است فیروزه کوبی بر روی آن انجام گیرد آماده می شود.

پس از آنکه شی و یا ظرف مورد نظر آماده شد، محل قرار گیری قطعات فیروزه  را مشخص می کنند. برای این منظور سیمی از جنس همان فلزی که ظرف با آن ساخته شده در اطراف محل قرارگیر فیروزه ها با ارتفاع حدود دو میلی متر لحیم می شود.

اگر زمینه محل فیروزه کوبی خالی باشد هنرمند با استفاده از رشته ای از همان جنس فلز، نقش های گل و بوته و … را بر روی بدنه ایجاد می کند. این کار نه تنها باعث شکیل تر شدن محصول می شود بلکه به مقاومت بیشتر آن می انجامد.

۲-فیروزه کوبی:

در اینجا هنرمندان خرده سنگ های غیر قابل استفاده کارگاه های فیروزه تراشی و معادن را می گیرند. سپس فیروزه را از نخاله ها و دورریزها جدا کرده و آنها را بر حسب نوع رنگ و اندازه طبقه بندی می کنند. به این مرحله از کار دانه بندی گفته می شود.

فیروزه کوبی

در گام بعدی هنرمند می بایست شیء را تا دمای ۳۰ درجه سانتی گراد گرم کند و بر روی قسمتی که قرار است فیروزه کوبی بر روی آنجام گیرد لاک گردویی بپاشد.

بدون آنکه فاصله ای در میان سنگ ها افتاده باشد فیروزه ها را با دقت جایگذاری کرده. این کار باید زمانی انجام گیرد که هنوز  حالت چسبندگی محل فیروزه کوبی پس از حرارت دادن از بین نرفته باشد.

مجددا شی را تا دمای ۴۰ درجه گرم می کنند و بر روی آن مقادیری لاک گردویی می پاشند تا احیانا بتوانند به کمک سنگ های ریزتر قطعاتی از فیروزه را در محل مربوطه جای دهند. در این مرحله سعی می شود از چسبندگی قوی هر سنگ اطمینان حاصل شود. سپس به وسیله سنگ سمباده قسمت های سفت شده را اصطلاحا آب ساب می کنند. در این مرحله تیزی ها و ناهمواری ها برطرف شده و سطح صافی به دست می آید.

اگر چنانچه بر روی سطح محصول باز هم ناصافی و یا نا منظمی خاصی به چشم بخورد مجددا شی را حرارت داده و به همان روش لاک و سنگ چسباندن مسئله را مرتفع می سازند. در اینجا باید دوباره محصول را آب ساب کرد.

مرحله نهایی: پرداخت کاری محصول فیروزه کوب

در این مرحله دوباره محصول به کارگاه زرگری برمی گردد چرا که ممکن است حین انجام مراحل مختلف کار از جمله حرارت دادن های مداوم لایه ای کدر بر روی محصول ایجاد شده باشد. در اینجا شیء در کاگاه زرگر به وسیله ابزار های خاص و به صورت دستی پرداخت می شود و بر روی آن از نوعی پولیش استفاده می کنند تا رنگ محصول شفاف و براق شود.

فیروزه کوبی

در گام بعدی و در کارگاه فیروزه کوبی با استفاده از روغن زیتون و یا کنجد محصول را شفاف و براق می سازند.

چیزی که یک محصول فیروزه کوب را از سایر کالاهای مشابه جدا می کند طریقه جا اندازی صحیح و منظم سنگ های فیروزه کنار یکدیگر است به طوری که این سنگ ها از سطح شیء جدا نشوند . در ضمن هر چه تعداد سنگ بیشتری در محصول استفاده شده باشد آن کالا با ارزش تر و گرانبها تر می باشد.

گذاشتن دیدگاه

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.